CU-ĐƠ ĐẶC SẢN QUÊ MÌNH

        Kẹo Cu Đơ chính hiệu

   Hôm nọ hai vợ chồng Huy Dũng, trong chuyến hành hương về phương Nam trước khi “Hạ cánh an toàn”, có ghé qua Nha Trang và biếu mình một món quà đặc sản quê nhà, đó là kẹo Cu Đơ. Kẹo được chế biến từ lạc nhân và mật mía, có thêm hương vị của gừng và đúc kẹp giữa hai lớp bánh tráng. Món này có thể thưởng thức quanh năm, nhưng về mùa đông nếu làm một miếng và một bát chè xanh thì coi như đủ năng lượng chống chọi với cái rét thấu xương của mùa đông phương Bắc.

Hồi nhỏ thỉnh thoảng mẹ mình vẫn làm cho cả nhà ăn, tuy nhiên để thật ngon thì không phải dễ. Trước hết nguyên liệu lạc nhân phải là thứ lạc được trồng trên vùng đất Nghệ Tĩnh, hạt to mẩy đều và rất bùi. Thứ Lạc mà một thời người ta nhắc nhau “Xin đừng dùng Lạc làm quà biếu nhau. Lạc là thép, Lạc là gang, Lạc sang nước bạn Lạc mang máy về” mà mình đã hơn một lần nhắc đến. Ngoài ra kỹ thuật rang lạc cũng như thắng mật sao cho tới độ để không non, không quá lửa lại là cả một vấn đề nghệ thuật, thuộc bí quyết gia truyền, không đơn giản chút nào đâu nhé.      

Lần đầu tiên mình nghe đến hai từ Cu Đơ là năm bảy mươi tư, khi đang huấn luyện tân binh ở Hương Sơn. Đích thực là món kẹo lạc quê mình rồi, nhưng sang Hà Tĩnh nghe mọi người gọi là Cu Đơ, ban đầu thấy hơi ngồ ngộ, hỏi ra thì được giải thích thế này. Chuyện kể rằng ngày xưa tại khu vực Cầu Phủ Hà Tĩnh, có một người làm món kẹo lạc ngon nổi tiếng tên là ông Cu Hai. Chả là theo tập quán ở miền Trung, nếu ai sinh con đầu lòng là trai thì có tên đệm gọi là “Cu”, còn nếu sinh con gái đầu lòng thì gọi là “Hoe”. Như vậy, nếu ở quê mình sẽ được bà con trong làng gọi là Cu Vinh, (giống nhà văn Nguyễn Quang Vinh có một Blog đặt tên là “Cu Vinh Khoai Lang”, bà con ai rỗi thì vào xem nhé, hay ra phết đấy). Trở lại chuyện ông Cu Hai, nghe nói nhà lại ở gần trường học, hồi bấy giờ đang thời kỳ Pháp thuộc, nên học trò học theo tiếng Pháp, mà trong tiếng Pháp số Hai gọi là “Đơ”, vì vậy món kẹo ông Cu Hai nói theo kiểu tiếng bồi, nửa tây nửa ta là kẹo ông Cu Đơ, cứ rứa lâu dần thành quen.

Không ngờ sau này nó trở thành thương hiệu đặc sản của quê mình. Chả vậy mà trước đây, mỗi lần tàu quân vận về tới ga Vinh, nghe mấy em bán hàng rong chào mời “Cu Đơ không chú?”. Mấy cậu lính trẻ từ miền Nam ra, nhanh nhảu nghịch ngợm trả lời “Đang đơ đây”. Hi hi…

Kẹo Cu Đơ bây giờ được đóng gói trông bắt mắt hơn, bên ngoài bao bì còn có mấy bài thơ, đọc thấy vui vui, xin giới thiệu cùng bà con nhé:

 

NHỚ CU XƯA

Cu xưa bay đến phố Nài

Bay từ viễn khách bay dài, bay xa

Bay từ cầu Phủ đến Na

Bay sang Bến Thủy, bay qua Ngang Đèo

Cũng nhờ mấy nhịp Cầu Treo

Cu đi xóa đói giảm nghèo thật nhanh

Cu xưa đậu nóc nhà tranh

Bay sang nhà ngói yên lành ấm no

Ngày xưa Cu mất tự do

“Ngày nay Cu đến cho dân làm giàu”

(Câu này mình xin phép tác giả sửa lại, khỏi mang màu sắc chính trị chính em)

Bà con làng xóm bảo nhau

Cho Cu lên chật chuyến tàu Bắc Nam

Thả Cu bay khắp xóm làng

Bay cùng tổ quốc bay sang nước ngoài

Cu đi bắc nhịp cầu dài

Vui cùng năm tháng đêm hoài nhớ Cu.

CU CHẬM

Cu chậm nên chi khách phải chờ

Có đâu mặn nhạt chủ thờ ơ

Sân sau chÍn ả trông mê mết

Ngõ trước mười chàng đứng ngẩn ngơ

Một mảnh trăng tròn tình mất lạc

Đôi vùng sao khuyết nghĩa Cu Đơ

Thân tình nhắn nhủ cùng ai đó

Bùi ngọt chờ lâu cũng nhạt mờ.