HỌ NHÀ ...KHOAI

    Hoa phong lan à? Không Hoa khoai Mài đấy

     Củ Mài còn mang một cái tên rất đẹp đó là Hoài Sơn, từ xa xưa đã được các thầy thuốc Y học cổ truyền sử dụng như một bài thuốc bổ tỳ (http://www.ykhoa.net/yhoccotruyen/baiviet/29_216.htm ). Ngoài ra đem luộc, hoặc chế biến món ăn cũng rất ngon và bổ dưỡng, chả vậy mà trong dân gian vùng Phú Yên có câu:

“Khoai Mài nấu với cá trê

Mày ăn cho mập mày mê con ù”.

     Không biết ăn vào có mập lên như trong câu hát, nhưng từ nhỏ đã được nghe bố mình kể rằng: Đó là một loại cây dây leo thuộc họ khoai Vạc, mọc hoang dại trong rừng, củ rất dài ăn sâu đến cả mét vào trong lòng đất. Vì vậy không ai dám đi đào một mình, vì sợ chúc đầu xuống hố sâu chết thảm.

     Bình thường chỉ những năm mất mùa, mọi người mới rủ nhau vào rừng tìm về ăn cứu đói, hoặc những người thầy lang đi tìm về làm vị thuốc mà thôi. Lớn lên mình được biết thêm, rằng củ Mài là một trong hai đặc sản được khách du lịch ưa thích nhất, trong dịp đi trẩy hội chùa Hương (thứ còn lại là thịt thú rừng), điều này cũng đồng nghĩa rằng củ Mài thuộc vào hàng quý hiếm.

     Thực tình thì mình mới được thưởng thức hương vị của nó cách đây một năm, khi tình cờ bà xã đi chợ nghe nói đó là củ Mài, nên tò mò mua về ăn thử cho biết. Theo kinh nghiệm con nhà nông, mình cắt phần đầu làm giống, chấm vào tro bếp, đặt vào chỗ mát cho mọc mầm, không hi vọng cho lắm vì mồi khoai chỉ bằng ngón chân cái. Mãi đến tháng năm, khi cơn mưa rào đầu hạ trút xuống, thì cũng là lúc một chồi non bật mầm. Mình làm một ụ đất với cỏ rác, trong khu đất dự án treo trước nhà để trồng như đã trồng củ Từ, củ Vạc. Không ngờ cây có sức sống mãnh liệt đến thế, từ một mầm non mong manh ban đầu, cây vươn lên cành lá sum suê, trùm hết cả một đoạn tường rào, lại còn trổ rất nhiều chùm hoa, tuy màu sắc không sặc sỡ như hoa lan, nhưng hương thơm ngào ngạt.

     Thấp thỏm đợi chờ, rồi háo hức tới ngày đào lên, không ngờ năng suất đến thế. Không hiểu vì sao bà con nông dân không phát triển thành cây hàng hóa nhỉ? Mình pots lên Fb chỉ nói đặc điểm giống cây, yêu cầu mọi người đoán thử. Giang hồ trên Face, toàn con em nông dân cả mà đoán toàn trật lấc, đúng là “Nông dân cày đường nhựa”. Có lẽ “ông con” nhà mình, người ăn học sắp sờ tới tấm bằng TS thì cũng “rứa”. Duy chỉ có một người lính già có Nic “Lính trung đoàn”, là “Đúng đáp án” mà thôi. He he …

     Thế mới biết, một thế hệ mới hình như đã khác xa bọn mình lắm rồi. Một cảm giác buồn vui lẫn lộn. Vui vì như thế có nghĩa là “Nhà có phúc”, một lớp người không còn phải bận tâm đến những củ khoai củ sắn, không cần biết hình thù, mùi vị, tên tuổi của chúng làm sao. Một thoáng buồn khi nhớ đến mẹ cha, với một thời đói nghèo khốn khó.  

 Niềm vui thu hoạch.